Szkoła w Szczyrku została założona w roku 1845. Uczęszczało do niej 80 uczniów, a nauka odbywała się tylko zimą (kiedy dzieci nie musiały pomagać w pracach w polu). Uczono w niej po polsku podstaw czytania, pisania, rachunków, śpiewu i religii.
Od 1908 szkoła zmieniła swoją siedzibę. Nadano jej imię Tadeusza Kościuszki. Obecnie mieści się tam schronisko młodzieżowe. To budynki, w których kiedyś odbywały się zajęcia szkolne. W wyższym znajduje się schronisko młodzieżowe, niższy wyburzono w 2005r.
17 sierpnia 1960 w Świętochłowicach w Hucie „Zgoda” odbyła się uroczystość podpisania deklaracji fundatorskiej ludowej szkoły w Szczyrku Dolnym.
27 grudnia 1960 powołano Komitet Budowy Szkoły 1000 lecia Państwa Polskiego w Szczyrku Dolnym, która została oddana do użytku w 1966 roku. Patronką szkoły została Helena Marusarzówna.
11 maja 1977 na podstawie zarządzenia Ministerstwa Oświaty i Wychowania powołano w roku szkolnym 1977/1978 Szkołę Mistrzostwa Sportowego o profilu Narciarskim.
1 września 1999 w wyniku reformy systemu oświaty zaczęło funkcjonować Gimnazjum Nr 1 tworząc w obecnym budynku Zespół Szkoły Podstawowej i Gimnazjum Nr 1 w Szczyrku.
Od 1 września 2017 roku w wyniku kolejnej reformy systemu oświaty funkcjonuje Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Heleny Marusarzówny w Szczyrku.
